سر «بابی چارلتون» یکی از چهره‌های به یاد ماندنی فوتبال انگلیس در دهه 1960 روز شنبه اعلام کرد: «به اعتقاد من «اوله گونار سولشائر» مهاجم نروژی تیم منچستریونایتد بهترین تمام کننده فوتبال روز جهان است.»

وی که همراه با تیم ملی فوتبال انگلیس فاتح جام جهانی 1966 شده است، گفت: «سولشائر» از توانایی غیر باوری برخوردار است که در هر شرایطی قادر به گلزنی است.»

بابی چارلتون این مطلب را به دنبال دو گلی که «سولشائر» در دیدار مرحله 

یک چهارم پایانی جام باشگاه‌های اروپا مقابل دیپورتیولاکرونا به ثمر رساند، عنوان کرد.

وی یادآور شد: «اعتقاد دارم «سولشائر» یکی از بهترین تمام‌کننده‌های فوتبال جهان به شمار می‌رود که در همان نخستین یورش خود کار را تمام می‌کند.»

بابی چارلتون گفت: «صادقانه باید اقرار کنم که «سولشائر» بهترین تمام‌کننده‌ای است که در تمام زندگی‌ام مشاهده کرده‌ام‌.»

وی خاطر نشان کرد: «سولشائر بازیکنی است که می‌تواند از هر دو پای خود به خوبی استفاده کند و این مهم‌ترین علتی است که وی توانسته است گل‌های زیادی به ثمر برساند.»

ملی‌پوش سابق تیم ملی انگلیس گفت: «‌سولشائر پیش از اینکه دروازه‌بان یا مدافعان تیم حریف بتوانند افکار و هدف وی را متوجه شوند، ضربـه نهایی خود را وارد می‌کند.»

 

میعاد نیک

 

نخستین گام جواد نکونام در قامت سرمربی تیم فولاد و در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا 2021، باید مقابل تیمی باشد که هدایتش را رقیب پیشین و دوست فعلی‌اش برعهده دارد.

 نبرد چهارشنبه شب بین فولاد و السد، تقابل اندیشه‌های مردانی ا‌ست که مدت‌های مدیدی در پست شماره 6 برابر یکدیگر جنگیده‌اند و هرگز سپر نینداخته‌اند.

 جواد نکونام که سابقه زیادی در پوشیدن پیراهن تیم اوساسونا و حضور در بازی‌های تیم پامپلونایی مقابل بارسلونا دارد، در اولین تجربه مربیگری آسیایی خود باید به مصاف کسی برود که سال‌ها مأمور مهار پاس‌های گشاینده و حرکات انفجاری‌اش بوده.

 ژاوی هرناندز از زمانی که شماره 6 بارسلونا را بر تن داشت و تا زمانی که به قطر آمد و دوران بازیگری‌اش را با پیراهن سپید تیم السد به پایان رساند، همواره یک رقیب را چه در لباس تیم اوساسونا و چه در لباس تیم العربی مقابل خود می‌دید و چهارشنبه شب هم باید باز هم مهیای رویارویی با شماره 6 پیشین تیم ملی فوتبال ایران شود.

می‌گویند هافبک‌های بازنشسته می‌توانند در کسوت مربیگری هم موفق باشند؛ این مثال شاید در تقابل فولاد و السد به حد اعلایی از اثبات برسد. چکاچک اندیشه‌های دو هافبک مرکزی که نقش مهمی در توازن ترکیب و تعیین روند بازی تیم‌شان داشته‌اند، حالا در کسوت ناخدایی کشتی تیم‌های‌شان همان نقطه عطفی ا‌ست که باید منتظرش بود. جواد نکونام که سال‌ها با ژاوی هرناندز نبرد تن‌به‌تن داشته و ده‌ها بار مقابل او پیروز شده و یا شکست خورده، حالا دیگر نه پاس‌های راهگشا و نگاه نافذ، بلکه باید مأموریت خود را در مهار اندیشه‌های تاکتیکی نابغه اسپانیایی به سرانجام برساند.

 سرمربی جوان فوتبال ایران با این روندی که پیش گرفته، قطعاً آینده خوبی خواهد داشت اما یکی از همان گذرگاه‌هایی که موفقیت‌های آتی جواد را تضمین می‌کند، سدی به نام السد خواهد بود.

 

مازیار گیلکان

 

استقلال را در فصل گذشته لیگ قهرمانان آسیا به یاد بیاوریم؛ تیمی که می‌توانست امیدوارانه به قطر برود و لیگ قهرمانان آسیا را با رؤیاهای بزرگ پشت سر بگذارد، پس از ناکامی خودساخته در فینال جام حذفی، با مربی موقت به لیگ قهرمانان آسیا رفت.

حرف از لیگ قهرمانان آسیا و استقلال که می‌شود، باید فصل گذشته را با حسرت به یاد بیاوریم که می‌توانست فصل درخشش آبی‌ها باشد اما نشد که نشد.

این‌بار استقلال به عربستان سفر کرده است تا رؤیاهایش را در آسیا جست‌وجو کند اما بازخوانی گوشه‌هایی از فصل گذشته لازم است.

 

یادی از نامجو‌مطلق

نامجو‌مطلق در مهم‌ترین بازی دوران کوتاه مربیگری‌اش در استقلال، آنجا که مقابل حریف جدی‌تری قرار گرفت و تصمیمات نامجو و همکارانش می‌توانست سرنوشت‌ساز باشد، شبیه مربیان نبود و همه چیز را به شانس و اقبال سپرده بود. بازی با ۳ مهاجم و توهم اینکه حمله می‌کنیم و می‌بریم، منجر به این شد که استقلال ایده و طرحی برای بازی نداشته باشد. از بازی با پاختاکور در لیگ قهرمانان آسیا در فصل گذشته حرف می‌زنیم.

چه در دوره آندره‌آ استراماچونی و چه در دوره فرهاد مجیدی، استقلال در هیچ‌کدام از بازی‌هایش به اندازه بازی مقابل پاختاکور در قطر، بی‌ایده و بی‌برنامه نبود. استقلال آنچنان دچار اشتباه درباره خود بود که کمتر کسی حوصله دارد درباره نقش داور در شکست استقلال حرف بزند.

نامجو‌مطلق برای سرمربیگری استقلال اعتماد فنی نساخت. او نتوانست حضورش را با ایده و تصمیماتش نشان دهد و فقط خاطراتی از دوران جوانی‌اش با تماشای فیگورهایش مرور شد. او حق داشت غمگین باشد اما نه برای نتیجه‌ای که رقم زد، بلکه بیشتر به خاطر حضور در حرفه‌ای که شاید به اندازه کافی برایش زحمت نکشیده است.

 

یادی از فرصت‌سوزی‌ها

استقلال در فصل گذشته لیگ قهرمانان آسیا با خود چه کرد؟ پیش از بازی‌های گروهی در قطر، استقلال جام حذفی را از دست داد و پیش از فینال حذفی فرهاد مجیدی را از دست داده بود، با یک دغلکاری به یادماندنی و وعده بازگشت آندره‌آ استراماچونی. فرهاد در فینال روی نیمکت نشست اما تیمش از پیش باخته بود، لا‌به‌لای آن‌ همه حاشیه و جدل بیهوده که مدیران باشگاه ساخته بودند.

استقلال می‌توانست با مجیدی و کادر‌فنی کاملش برنده فینال باشد و در آسیا نیز به موفقیت فکر کند اما کادر‌فنی استقلال دوپاره شد و فرهاد رفت و استقلال فرصتی را در لیگ قهرمانان از کف داد.

اما استقلال پس از ناکامی در آسیا، با انتخاب محمود فکری نیم‌فصل از لیگ را نیز به بطالت گذراند و بازگشت فرهاد مجیدی به استقلال، نشان داد که باشگاه استقلال چه آسیبی را با این تغییرات بیهوده از دست داده است. مایه تعجب است که یک باشگاه چنین با خود بد کند و اینچنین فرصت‌های موفقیت خود را بسوزاند.

استقلال اگر روند فصل گذشته خود را ادامه داده بود و بدون تغییرات بیهوده روزگارش را سپری می‌کرد، امروز حتماً تیم بهتری برای لیگ قهرمانان فصل جدید بود اما آن آسیب‌ها هنوز با استقلال است. نمونه‌اش اینکه تیم در آغاز همین فصل بدون مربی در نقل و انتقالات بازیکن خرید و همین نکته نقص‌های فنی در استقلال ایجاد کرده است.

به رغم این، استقلال امیدوارانه به عربستان سفر کرده و می‌توانیم دلخوش به درخشش تیمی باشیم که پر از شور و انگیزه برای موفقیت است.

 

علی بابازاده

 

سرنوشت باشگاه‌های کوچک وکم نام و نشان لیگ برتر انگلیس به دانش فنی مربیان بزرگی گره خورده؛ طی سالیان اخیر غول‌های بزرگ جزیره روند متفاوتی را نسبت به سایر رقبا در پیش گرفته‌اند و ادامه چنین مسیری شاید به ضرر فوتبال انگلستان تمام شود؛ در روزهایی که چلسی بارومن آبراموویچ به دنبال جانشینی برای فرانک لمپارد جوان و تازه‌کار می‌گشت، مارچلو بیلسا آرژانتینی برای اصلاح ساختار و سبک بازی لیدز یونایتد تلاش می‌کرد. چلسی با فرانک لمپارد سرانجام خوشی نداشت و اخراج تنها راه باقی مانده برای مالک روس آبی‌های لندن بود! 

بیشتر باشگاه‌های پرآوازه لیگ برتر درگیر معضلی مشابه هستند و تمامی آن‌ها بر این باورند که تنها راه خروج  از دوران افت و شکست، استخدام مربی جوان و تازه‌کار است؛ مثال‌های بیشماری از مربیانی کم‌تجربه وجود دارد که توانسته‌اند به واسطه گذشت زمان و اعتماد باشگاه، نتایج قابل قبولی کسب کنند ولی نمی‌توان روی اسم نفراتی چون تیری هانری، پاتریک ویرا و حتی گری نویل انگلیسی به راحتی خط کشید! توپچی‌ها پس از استخدام میکل آرتتا هنوز هم دوران به نسبت موفق‌تر آرسن ونگر را فراموش نکرده‌اند و به نظر برای احیای مجدد آرسنال، به فردی بهتر از دستیار سابق پپ گواردیولا نیاز است.

 یورگن کلوپ، سیمئونه، زین‌الدین زیدان، هانسی فلیک، پوچتینو، گواردیولا و حتی نفراتی چون توخل و ناگلزمن بدون شک در زمره  برترین مربیان حال حاضر جهان فوتبال قرار می‌گیرند ولی کنار گذاشتن افراد باتجربه و کارکشته عواقب مثبتی به همراه نخواهد داشت. 

وستهم یونایتد با دیوید مویس فاصله چندانی تا کسب سهمیه لیگ قهرمانان ندارد و باخت یکشنبه شب تاتنهام مقابل منچستریونایتد دست‌کم یکی از رقبای اصلی را از کورس خارج کرده. وست برومویچ با سم آلاردایس در جایگاه نوزدهم جدول رده‌‌بندی جای خوش کرده و یکی از فانوس به دستان اصلی برای سقوط به چمپیونشیپ برشمرده می‌شود. 

بیگ سم نتایج درخشانی با وست بروم به دست نیاورده ولی آیا او هم می‌تواند برای ترمیم خط دفاعی تیمش۲۲۰ میلیون یورو هزینه کند و دستور خرید ارلینگ هالند یا کیلیان امباپه را به مدیران باشگاه بدهد؟ برد ۵ بر۲ مقابل چلسی توماس توخل نتیجه‌ای است که می‌توانیم آلاردایس را در آن دخیل بدانیم. مسیر جدید باشگاه‌های اروپایی و بخصوص تیم‌های انگلیسی باعث شده تا کارلو آنجلوتی تنها به نیمکت اورتون دست پیدا کند و روی هاجسون درکریستال پالاس درصدد اثبات مجدد خود باشد.

 کار مارچلو بیلسا در لیدز یونایتد از ۱۵ ژوئن ۲۰۱۸ آغاز شد؛ تئوریسین آرژانتینی حتی به قیمت کسب نتایج ضعیف در لیگ جزیره هم شایسته تقدیر و تشویق است. معجزه و شگفتی اصلی او در لیدز یونایتد رساندن باشگاه به لیگ جزیره بوده و هر سال که آن‌ها به واسطه حضور بیلسا ماندگاری‌شان در سطح اول فوتبال انگلستان را تضمین می‌کنند، دانش فنی و تاکتیکی مارچلو را به تصویر می‌کشند. اولین مصاحبه بیلسا در قامت سرمربی لیدز، ده روز پس از انتخابش صورت گرفت؛ ۲۵ ژوئن ۲۰۱۸ مقابل خبرنگاران قرار گرفت و وقتی از او در خصوص احتمال صعود لیدز به لیگ جزیره پرسیده شد، گفت؛ «نمی‌توانیم قید این رؤیاپردازی را بزنیم!»

 بیلسا به عنوان جانشین پل هکینگ باتم معرفی شد و تصور این نکته که سرمربی سابق تیم ملی شیلی در جام جهانی۲۰۱۰ آفریقای جنوبی، و تیم ملی آرژانتین در جام جهانی ۲۰۰۲ را قرار است در چمپیونشیپ ببینم، بسیار سخت بود! سفیدها سال ۲۰۰۴ را با سقوط از لیگ برتر انگلستان به پایان رساندند و پس از آن هیچ‌گاه ورزشگاه الاندرود میزبان جشن صعود مجدد باشگاه نشد. 

از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ مدیران لیدز یونایتد، ده مربی مختلف را بر سر کار آوردند و این مارچلو بیلسا بود که توانست روند تغییر و تحول در کادرفنی باشگاه را به تأخیر انداخته و رؤیای هواداران و صعود به لیگ برتر را مجدداً زنده کند. سؤال مهم اینجاست که آیا صرفاً به واسطه این نتیجه شگفت‌انگیز باید از مارچلو بیلسا تقدیر کرد؟ 

مائو ریسیو پوچتینو، پپ گواردیولا و دیگو سیمئونه بارها در مصاحبه‌های خود از بیلسا به عنوان یکی از تأثیرگذارترین نفرات در عصر مربیگری خود نام برده‌اند و دانش فنی، هنر مدیریت بازیکنان و توانایی بالای او در آنالیز حریفان را ستوده‌اند. دهم آپریل سال ۲۰۲۱ و از سری رقابت‌های هفته سی و یکم لیگ برتر انگلستان، لیدز یونایتد در ورزشگاه خانگی منچسترسیتی، موفق به شکست سیتیزن ها شد و این بدان معناست که شاگردان بیلسا طی ۲ بازی رفت و برگشت توانسته‌اند چهار امتیاز شیرین را از یاران کوین دی بروینه کسب کنند؛ بازی تا قبل از اخراج لیام کوپر در دقیقه ۴۵، یک بر صفر به سود میهمان سپری می‌شد و گل فران تورس در دقیقه ۷۶ بازی را به تساوی کشاند.

 با این همه استورات دالاس در لحظات پایانی گل پیروزی‌بخش سفیدها را به ثمر رساند و چهارمین شکست فصل سیتیزن‌ها رقم خورد. دوندگی بی‌اندازه و هماهنگی فوق‌العاده بازیکنان در قالب کارهای تیمی تنها بخشی از نقاط قوت تیم بیلسا به حساب می‌آیند؛ آن‌ها توانستند با ۲۱ درصد مالکیت توپ، تیمی را شکست دهند که میانه میدان را به طور کامل در اختیار داشت. 

سیتی با ۲۹ شوت به سمت دروازه حریف، مقابل تیمی شکست خورد که فقط توانسته بود ۲ شوت روانه دروازه ادرسون بکند! پاتریک بمفورد مهاجم ۲۷ ساله انگلیسی تا بدین جای فصل بهترین و مؤثرترین بازیکن لیدز به حساب می‌آید؛ بمفورد چهارده بار موفق به بازگشایی دروازه حریفان شده و کار بزرگ او در تیمی کم آوازه زمانی حائز اهمیت می‌شود که بدانیم برونو فرناندز نیمی از ۱۶ گل خود در فصل جاری لیگ جزیره را از روی نقطه پنالتی به ثمر رسانده و این آمار برای محمد صلاح و هری کین ۱۹ گله به ترتیب اعداد ۶ و ۴ را نشان می‌دهد. 

مارچلو بیلسا شاید در دوران مربیگری خود افتخارات چندانی نداشته باشد و قهرمانی با تیم ملی آرژانتین در المپیک ۲۰۰۴ شاخص‌ترین آن‌ها باشد اما کارنامه او در باشگاه‌هایی چون اتلتیک بیلبائو و نیولز اولدبویز قابل دفاع است؛ قهرمانی در لیگ آرژانتین و نایب قهرمانی در جام لیبرتادورس، کوپادل ری و لیگ اروپا درکارنامه دوران مربیگری او به ثبت رسیده‌اند و بی‌دلیل نیست که پپ گواردیولا پس از شکست مقابل لیدز، مارچلو بیلسا را بهترین مربی جهان معرفی کرد؛ «ایمان دارم که بیلسا بهترین مربی حال حاضر دنیاست. او همواره الگوی تأثیرگذاری برای من بوده و از نظر دانش فوتبالی فاصله زیادی میان ما وجود دارد. می‌دانم که برخی از بزرگان فوتبال می‌گویند که او قهرمانی‌های زیادی به دست نیاورده اما برای این کار کافی است تا هدایت منچسترسیتی را به او بدهید؛ آنگاه بیلسا نیز صاحب جام‌های متعددی خواهد شد!»

 

سام ستارزاده

 

گاهی در فوتبال ممکن است به انتهای خط نرسی و جامی بر بالای سر نبری اما به گونه‌ای ناهمواری‌های راه را پشت سر گذاشته باشی که در قلب بسیاری یک قهرمان باشی. برای ما فوتبال‌دوستان ایرانی، ارتش سرخ پایتخت کشورمان، به همین شکل قهرمان است؛ تیمی که طی دو سال، دو بار با مشکلات خودساخته‌اش، با نداری خودش و دارایی رقبای تا دندان مسلح‌اش جنگید؛ به ‌ازای هر بازیکنی که از دست می‌داد، بر غیرت و تلاش بازیکنان دیگرش افزوده می‌شد اما پای سربازانش در گام آخر یاری نمی‌کرد تا روی کاغذ قهرمان لقب نگیرد. افسوس که نایب‌قهرمان‌ها فراموش‌شدنی هستند و ایستادگی‌های قهرمانانه آنها همیشه زود از یادها می‌رود

پرسپولیس بی‌شک مظلوم‌ترین نایب‌قهرمان تاریخ فوتبال باشگاهی آسیا است. تیمی که یکه‌تازی‌اش در غرب آسیا را دو بار تکرار می‌کند اما برای میزبانی گروه خود در لیگ قهرمانان، حتی به اندازه هند که پای نمایندگانش به ‌لطف افزایش تعداد تیم‌های شرکت‌کننده از ۳۲ به ۴۰ به این تورنمنت باز شده، اولویت ندارد. همین پرسپولیس، برای بازی فوتبال در زمین‌های کریکت شهر گوآ، در مسیر سفر به این شهر نیز باید کارشکنی‌ها را به جان بخرد. همین پرسپولیس، ستاره عراقی‌اش را فردای فینال دوره قبلی لیگ قهرمانان به القطر می‌دهد؛ ولی اجازه پر کردن جای خالی وی با خارجی‌های باکیفیت دیگر را حتی با پاداش ۲ میلیون دلاری که از سال گذشته دشت کرده، ندارد.

بازستاندن مهدی ترابی با لطف باشگاه العربی قطر، خبر خوش قرمزها در پنجره نقل‌وانتقالاتی گذشته بود. با همین شرایط، آنها باید به مصاف الریان بروند؛ تیم سوم فوتبال قطر که از پیش گابریل مرکادو (مدافع سابق تیم‌ملی آرژانتین) و یاسین براهیمی (وینگر سابق پورتو) را در اختیار داشته؛ ولی برای گذر از کابوسی که استقلال سال گذشته برایشان رقم زد، شجاع خلیل‌زاده را از چنگ سرخ‌ها ربودند و دلارهای نفتی که به قول جواد خیابانی «صحیح خرج می‌شوند» را به پای سرمربی نام‌آشنایی همچون لورن بلان ریختند.

پرسپولیس به قدری تیم باشخصیتی است که جدایی شجاع به آن شکل به آنها ضربه نزده باشد اما اینکه همان شجاع با پیراهنی که بدون عشق بر لوگوی روی آن بوسه می‌زند و برابر رؤیای قهرمانی آنها بایستد، نه برای پرسپولیس، بلکه برای فوتبال باشگاهی ایران که توان نگاه‌داشتن ستاره‌هایش را ندارد، دردناک است. متأسفانه هیچ تضمینی نیست که همین اتفاقی که سال گذشته نه‌تنها برای شجاع، بلکه برای ترابی، علیپور و علی‌رضا بیرانوند افتاد، در سال جدید برای کنعانی‌زادگان، نوراللهی، یا دوباره خود ترابی رخ ندهد تا دست یحیی گل‌محمدی در کوران بازی‌های تأثیرگذار آسیایی در پوست گردو بماند.

به هر ترتیب، غیرت ایرانی همین کادر فعلی سرخ‌پوشان، خطرناک‌ترین سلاح برای هندی‌های تازه‌وارد، قطری‌های متمول و یاران اماراتی عمر خریبین است؛ غیرتی که نه‌تنها بسته‌های دلار و یورو، بلکه حتی سوءمدیریت‌هایی که ساختمان شیخ‌بهایی در این چند سال به خود دیده، جلودار آن نیست. یحیی گل‌محمدی نشان‌ داده که استاد تقویت روحی تیم در بزنگاه‌های سرنوشت‌ساز و مهار ماشین‌های گلزنی خوش اسم و رسم فوتبال آسیا در جریان بازی است. موقعیت‌شناسی مهاجمین، تنها نقطه نگرانی بزرگ هواداران سرخ‌دل است؛ نقطه ضعفی که همه چشم‌انتظاری تا با بازگشت عیسی آل‌کثیر مرتفع شود تا وی بابت محرومیت ناعادلانه‌اش، قوی‌ترین تلافی را بر سر فوتبال آسیا در‌آورده باشد.

 

2021 سال رونمایی از یک تراکتور آسیایی هم هست. آنها بعد از چند سال دوری از رقابت‌های آسیایی بار دیگر به این رقابت‌ها بازگشته‌اند. حیف که شرایط کرونایی موجب شده تا رقابت‌ها به صورت متمرکز در یک کشور و بدون حضور تماشاگر برگزار شود وگرنه یکبار دیگر بازی‌های تراکتور در تبریز با حضور تماشاگران بیشمارش می‌توانست به یکی از شگفتی‌های این رقابت‌ها تبدیل شود. از 2018 که آخرین حضور آسیایی تراکتور بود تا به امروز تغییرات زیادی در این تیم رخ داده است. شاید مهم‌ترین‌اش که پایه بسیاری از تغییرات در این تیم هم بوده واگذاری تراکتور به بخش خصوصی باشد. در واقع این اولین نمایش تراکتور با مدیریت بخش خصوصی در آسیاست. تیمی که در دو سال گذشته تعداد زیادی ملی‌پوش را به خدمت گرفته و ستارگانی چون اشکان دژاگه و مسعود شجاعی منتظر یک نمایش آسیایی بودند. حضور دو کاپیتان تیم ملی که سابقه حضور و نمایش در بالاترین کیفیت را داشتند، می‌تواند یکی از سورپرایزهای لیگ قهرمانان باشد. این دو ستاره با تجربه در کنار جوانان با‌انگیزه تراکتورسازی مدتهاست منتظر چنین عرصه‌ای بودند. حالا تیم پر‌ ستاره تبریزی در امارات منتظر یک آتش‌بازی تمام عیار است.

حضور آسیایی تراکتور یک سوپرایز دیگر هم دارد؛ آزمون سخت رسول خطیبی. بعد از نمایش درخشان جواد نکونام در آسیا با فولاد حالا یک مربی جوان ایرانی دیگر هم در معرض چنین آزمونی قرار دارد. به ویژه که آنها در گروه نسبتاً آسانی قرار دارند و بازی با پاختاکور، شارجه امارات و نیروی هوایی عراق استرس و فشار کمتری روی آنها نسبت به سایر تیم‌‎های ایرانی قرار داده است. آیتمی که می‌تواند شانس آنها را برای صعود بیشتر هم بکند. آنها باید روزهای سخت لیگ را فراموش کنند و نمایش تازه‌ای از خود در لیگ قهرمانان آسیا ارائه کنند. این هفتمین تجربه آسیایی تی‌تی‌هاست و آنها باید به دومین صعود خود از دور گروهی فکر کنند.