علی بابازاده
سرنوشت باشگاههای کوچک وکم نام و نشان لیگ برتر انگلیس به دانش فنی مربیان بزرگی گره خورده؛ طی سالیان اخیر غولهای بزرگ جزیره روند متفاوتی را نسبت به سایر رقبا در پیش گرفتهاند و ادامه چنین مسیری شاید به ضرر فوتبال انگلستان تمام شود؛ در روزهایی که چلسی بارومن آبراموویچ به دنبال جانشینی برای فرانک لمپارد جوان و تازهکار میگشت، مارچلو بیلسا آرژانتینی برای اصلاح ساختار و سبک بازی لیدز یونایتد تلاش میکرد. چلسی با فرانک لمپارد سرانجام خوشی نداشت و اخراج تنها راه باقی مانده برای مالک روس آبیهای لندن بود!
بیشتر باشگاههای پرآوازه لیگ برتر درگیر معضلی مشابه هستند و تمامی آنها بر این باورند که تنها راه خروج از دوران افت و شکست، استخدام مربی جوان و تازهکار است؛ مثالهای بیشماری از مربیانی کمتجربه وجود دارد که توانستهاند به واسطه گذشت زمان و اعتماد باشگاه، نتایج قابل قبولی کسب کنند ولی نمیتوان روی اسم نفراتی چون تیری هانری، پاتریک ویرا و حتی گری نویل انگلیسی به راحتی خط کشید! توپچیها پس از استخدام میکل آرتتا هنوز هم دوران به نسبت موفقتر آرسن ونگر را فراموش نکردهاند و به نظر برای احیای مجدد آرسنال، به فردی بهتر از دستیار سابق پپ گواردیولا نیاز است.
یورگن کلوپ، سیمئونه، زینالدین زیدان، هانسی فلیک، پوچتینو، گواردیولا و حتی نفراتی چون توخل و ناگلزمن بدون شک در زمره برترین مربیان حال حاضر جهان فوتبال قرار میگیرند ولی کنار گذاشتن افراد باتجربه و کارکشته عواقب مثبتی به همراه نخواهد داشت.
وستهم یونایتد با دیوید مویس فاصله چندانی تا کسب سهمیه لیگ قهرمانان ندارد و باخت یکشنبه شب تاتنهام مقابل منچستریونایتد دستکم یکی از رقبای اصلی را از کورس خارج کرده. وست برومویچ با سم آلاردایس در جایگاه نوزدهم جدول ردهبندی جای خوش کرده و یکی از فانوس به دستان اصلی برای سقوط به چمپیونشیپ برشمرده میشود.
بیگ سم نتایج درخشانی با وست بروم به دست نیاورده ولی آیا او هم میتواند برای ترمیم خط دفاعی تیمش۲۲۰ میلیون یورو هزینه کند و دستور خرید ارلینگ هالند یا کیلیان امباپه را به مدیران باشگاه بدهد؟ برد ۵ بر۲ مقابل چلسی توماس توخل نتیجهای است که میتوانیم آلاردایس را در آن دخیل بدانیم. مسیر جدید باشگاههای اروپایی و بخصوص تیمهای انگلیسی باعث شده تا کارلو آنجلوتی تنها به نیمکت اورتون دست پیدا کند و روی هاجسون درکریستال پالاس درصدد اثبات مجدد خود باشد.
کار مارچلو بیلسا در لیدز یونایتد از ۱۵ ژوئن ۲۰۱۸ آغاز شد؛ تئوریسین آرژانتینی حتی به قیمت کسب نتایج ضعیف در لیگ جزیره هم شایسته تقدیر و تشویق است. معجزه و شگفتی اصلی او در لیدز یونایتد رساندن باشگاه به لیگ جزیره بوده و هر سال که آنها به واسطه حضور بیلسا ماندگاریشان در سطح اول فوتبال انگلستان را تضمین میکنند، دانش فنی و تاکتیکی مارچلو را به تصویر میکشند. اولین مصاحبه بیلسا در قامت سرمربی لیدز، ده روز پس از انتخابش صورت گرفت؛ ۲۵ ژوئن ۲۰۱۸ مقابل خبرنگاران قرار گرفت و وقتی از او در خصوص احتمال صعود لیدز به لیگ جزیره پرسیده شد، گفت؛ «نمیتوانیم قید این رؤیاپردازی را بزنیم!»
بیلسا به عنوان جانشین پل هکینگ باتم معرفی شد و تصور این نکته که سرمربی سابق تیم ملی شیلی در جام جهانی۲۰۱۰ آفریقای جنوبی، و تیم ملی آرژانتین در جام جهانی ۲۰۰۲ را قرار است در چمپیونشیپ ببینم، بسیار سخت بود! سفیدها سال ۲۰۰۴ را با سقوط از لیگ برتر انگلستان به پایان رساندند و پس از آن هیچگاه ورزشگاه الاندرود میزبان جشن صعود مجدد باشگاه نشد.
از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ مدیران لیدز یونایتد، ده مربی مختلف را بر سر کار آوردند و این مارچلو بیلسا بود که توانست روند تغییر و تحول در کادرفنی باشگاه را به تأخیر انداخته و رؤیای هواداران و صعود به لیگ برتر را مجدداً زنده کند. سؤال مهم اینجاست که آیا صرفاً به واسطه این نتیجه شگفتانگیز باید از مارچلو بیلسا تقدیر کرد؟
مائو ریسیو پوچتینو، پپ گواردیولا و دیگو سیمئونه بارها در مصاحبههای خود از بیلسا به عنوان یکی از تأثیرگذارترین نفرات در عصر مربیگری خود نام بردهاند و دانش فنی، هنر مدیریت بازیکنان و توانایی بالای او در آنالیز حریفان را ستودهاند. دهم آپریل سال ۲۰۲۱ و از سری رقابتهای هفته سی و یکم لیگ برتر انگلستان، لیدز یونایتد در ورزشگاه خانگی منچسترسیتی، موفق به شکست سیتیزن ها شد و این بدان معناست که شاگردان بیلسا طی ۲ بازی رفت و برگشت توانستهاند چهار امتیاز شیرین را از یاران کوین دی بروینه کسب کنند؛ بازی تا قبل از اخراج لیام کوپر در دقیقه ۴۵، یک بر صفر به سود میهمان سپری میشد و گل فران تورس در دقیقه ۷۶ بازی را به تساوی کشاند.
با این همه استورات دالاس در لحظات پایانی گل پیروزیبخش سفیدها را به ثمر رساند و چهارمین شکست فصل سیتیزنها رقم خورد. دوندگی بیاندازه و هماهنگی فوقالعاده بازیکنان در قالب کارهای تیمی تنها بخشی از نقاط قوت تیم بیلسا به حساب میآیند؛ آنها توانستند با ۲۱ درصد مالکیت توپ، تیمی را شکست دهند که میانه میدان را به طور کامل در اختیار داشت.
سیتی با ۲۹ شوت به سمت دروازه حریف، مقابل تیمی شکست خورد که فقط توانسته بود ۲ شوت روانه دروازه ادرسون بکند! پاتریک بمفورد مهاجم ۲۷ ساله انگلیسی تا بدین جای فصل بهترین و مؤثرترین بازیکن لیدز به حساب میآید؛ بمفورد چهارده بار موفق به بازگشایی دروازه حریفان شده و کار بزرگ او در تیمی کم آوازه زمانی حائز اهمیت میشود که بدانیم برونو فرناندز نیمی از ۱۶ گل خود در فصل جاری لیگ جزیره را از روی نقطه پنالتی به ثمر رسانده و این آمار برای محمد صلاح و هری کین ۱۹ گله به ترتیب اعداد ۶ و ۴ را نشان میدهد.
مارچلو بیلسا شاید در دوران مربیگری خود افتخارات چندانی نداشته باشد و قهرمانی با تیم ملی آرژانتین در المپیک ۲۰۰۴ شاخصترین آنها باشد اما کارنامه او در باشگاههایی چون اتلتیک بیلبائو و نیولز اولدبویز قابل دفاع است؛ قهرمانی در لیگ آرژانتین و نایب قهرمانی در جام لیبرتادورس، کوپادل ری و لیگ اروپا درکارنامه دوران مربیگری او به ثبت رسیدهاند و بیدلیل نیست که پپ گواردیولا پس از شکست مقابل لیدز، مارچلو بیلسا را بهترین مربی جهان معرفی کرد؛ «ایمان دارم که بیلسا بهترین مربی حال حاضر دنیاست. او همواره الگوی تأثیرگذاری برای من بوده و از نظر دانش فوتبالی فاصله زیادی میان ما وجود دارد. میدانم که برخی از بزرگان فوتبال میگویند که او قهرمانیهای زیادی به دست نیاورده اما برای این کار کافی است تا هدایت منچسترسیتی را به او بدهید؛ آنگاه بیلسا نیز صاحب جامهای متعددی خواهد شد!»