در المپیک توکیو، ورزشکاران ایرانی از رشته‌هایی مثل بدمینتون زنان، شنا، تیر و کمان، تیراندازی، دو و میدانی زنان، قایقرانی و دوچرخه‌سواری (و وزنه‌برداری زنان که سهمیه‌اش از دست رفت) رویاهایی دارند که با آنچه در ورزشکاران کشتی و وزنه‌برداری یا حتی والیبال می‌گذرد متفاوت است. 

ورزشکاران ایرانی در بسیاری از رشته‌های ورزشی پی اثبات توانایی‌ها هستند و جلب حمایت‌های بیشتر و ساختن فرصت‌های بزرگ‌تر.

جذب مخاطب بیشتر برای این رشته‌های ورزشی بی‌شک به رشد در این رشته‌ها کمک می‌کند و رونق بیشتری می‌دهد. اما این جذب مخاطب به هنگام برگزاری المپیک‌ها مقطعی است. منجر به یک جریان همیشگی نمی‌شود که بتواند رونق در این ورزش‌ها را باعث شود.

بحران بزرگ بسیاری از ورزش‌ها جذب اسپانسر است. این فقط وقتی چاره دارد که مخاطب برای ورزش‌ها بیشتر و بیشتر باشد. فرمول ساده است، بدون پیچیدگی. اسپانسر جایی می‌رود که مخاطب باشد و ورزش وقتی پویا می‌شود که بیننده و تماشاگر را مجذوب کند.

در ایران، بسیاری از فدراسیون‌های ورزشی طی دهه‌ها کوششی برای جذب مخاطب ندارند. زیباترین جلوه‌ها در همان ورزش‌ها پیدا می‌شود اما کیفیت نمایش و ارائه آنچنان نیست که مخاطب جذب کند.

 به این ترتیب بحران‌های مالی ماندگار می‌شوند چون اسپانسرها ماندگار نیستند، چون بازتاب تبلیغات، گسترده نیست و چون کیفیت ارائه کافی نیست. تصویر بسیاری از ورزش‌ها مات و تار است. این چرخه ادامه دارد و بسیاری از ورزشکاران را دلزده می‌کند.

مهارت فدراسیون‌ها باید این باشد که نه فقط به همگام برگزاری المپیک، بلکه همیشه در پی رونق دادن به بازار ورزش خود باشند، همواره جذب مخاطب برای ورزش را اصل اول کار خود بدانند.

 این کار با رپرتاژ آگهی فلان رئیس فدراسیون ممکن نیست، این کار با انتشار خبرهای بی‌ذوق ممکن نیست. ورزش باید به زیباترین شکل ارائه شود تا بازاری گسترده برای خود بسازد، ورزشکارانش را به چهره‌های جذاب در جامعه تبدیل کند و برای درخشش بیشتر آنها با گشاده‌دستی برنامه داشته باشد، نه اینکه از ستاره شدن ورزشکاران بترسد.

المپیک توکیو برای رشته‌هایی مثل بدمینتون زنان و شمشیربازی تیمی سابر و ... فرصت بزرگی است، فرصتی برای معرفی بهتر و جذب مخاطب. این فرصت آسان به دست نیامده است. از یک نسل در یک رشته ورزشی چنین فرصتی را چند ورزشکار به سختی به دست آورده‌اند. 

زیبایی این ورزش‌ها را باید دید، جلوه‌های تماشایی‌اش را باید به نمایش گذاشت و پرده این نمایش را باید همیشه باز گذاشت. این باید مهارت تازه‌ای در این فدراسیون‌ها باشد، چیزی بیشتر از روابط عمومی رایج.

پاداش ورزشکاران ستاره شدن است. کاش در المپیک توکیو ستاره‌های بیشتری را بشناسیم و آنها از درخشیدن خود لذت ببرند.

 

گزارش

آرمن ساروخانیان  

 

با اتمام یورو 2020، بازار نقل و انتقالات فوتبال اروپا داغ‌تر می‌شود و باشگاه‌ها با جدیت بیشتری برای پر کردن پست‌های خالی تلاش می‌کنند. انتظار می‌رود تعدادی از ملی‌پوشان ایرانی شاغل در اروپا هم در روزهای آینده به تیم جدیدی منتقل شوند. یکی از آنها علیرضا جهانبخش است که شنیده می‌شود پس از سه فصل حضور در برایتون ممکن است دوباره راهی لیگ هلند شود. آنچه احتمال جدایی جهانبخش را بیشتر می‌کند غیبت در تمرینات پیش‌فصل تیم انگلیسی است و به نظر می‌رسد که او منتظر است تا تکلیف تیم فصل آینده‌اش روشن شود. در این بین فعلاً نام فاینورد به عنوان مشتری جدی جهانبخش مطرح شده است.

 

زمان جدایی از برایتون فرا رسید

سایت «آرگوس» که اخبار باشگاه برایتون را پوشش می‌دهد در این باره نوشت: «یک منبع موثق به ما گفت که جهانبخش در مسیر جدایی از باشگاه قرار دارد. فاینورد مدتی است که خواهان این بازیکن است و با 5 میلیون پوندی که از فروش برخیوس به دست آورده، می‌تواند برای این کار پیشقدم شود. جهانبخش همیشه تأکید داشت که مصمم است در لیگ برتر بدرخشد، ولی فصل گذشته فرصت‌ها برای او به حداقل رسید.»

استیون برخیوس فصل گذشته کاپیتان و یکی از بازیکنان کلیدی فاینورد بود، ولی با انتقالی جنجالی راهی آژاکس شد. پیوستن به تیم رقیب به حدی هواداران فاینورد را خشمگین کرد که ویدیوهایی از آتش زدن پیراهن این بازیکن در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند.

حالا رومئو راون‌هورست، رئیس اتحادیه هواداران فاینورد برای کاستن از این تنش از هواداران خواسته که این بازیکن را فراموش کنند و به فکر آینده باشند: «امیدوارم هواداران به آینده نگاه کنند. برخیوس رفته، او را فراموش کنید. حالا باید به فکر ادامه مسیر باشیم و جای خالی برخیوس قطعاً پر می‌شود. فاینورد گزینه‌های زیادی برای این کار دارد. ما ناراحتی هواداران را درک می‌کنیم، ولی امیدواریم که آنها واکنشی طبیعی به این ماجرا داشته باشند.»

سایت «ترانسفر مارکت فاینورد» خبر داده که یکی از این گزینه‌ها جهانبخش است. این سایت درباره احتمال اینکه مهاجم ایرانی جانشین ملی‌پوش هلندی شود، نوشته است: «آژاکس برای انتقال برخیوس 5/ 5 میلیون یورو می‌پردازد که با در نظر گرفتن پاداش‌ها ممکن است یک میلیون یوروی دیگر به این رقم اضافه شود. به نظر می‌رسد که جانشین برخیوس یک چهره آشناست. جهانبخش، بازیکن سابق NEC و آلکمار ممکن است جایگزین او شود. هنوز مشخص نیست که این انتقال قرار است قرضی یا قطعی باشد. مهاجم ایرانی هنوز دو سال دیگر با برایتون قرارداد دارد. ملی‌پوش ایرانی تابستان 2018 با 25 میلیون یورو از آلکمار به برایتون پیوست، ولی در لیگ برتر نتوانست انتظارات را برآورده کند.»

محدودیت‌های مالی فاینورد

جهانبخش در اردیویزه توانسته بود 39 گل بزند که 21 گل در فصل آخر با پیراهن آلکمار ثبت شد، ولی در چهل بازی با پیراهن برایتون در لیگ برتر تنها دو گل زد. همین فاینورد را امیدوار کرده که بتواند مهاجم 27 ساله ایرانی را با قیمت مناسبی به لیگ هلند برگرداند.

ماریو بین، بازیکن اسبق فاینورد و کارشناس فعلی تلویزیون به شبکه ESPN گفت که جهانبخش می‌تواند جانشین خیلی خوبی برای برخیوس باشد: «فاینورد پول زیادی در اختیار ندارد و باید در نقل و انتقالات خلاق باشد. جهانبخش اگر بتواند عملکردش در آلکمار را تکرار کند، بازیکن فوق‌العاده‌ای برای فاینورد خواهد بود. ولی او در این سال‌ها بازی‌های زیادی برای برایتون نداشته است. باید دید او در چه شرایطی قرار دارد، ولی او برای فاینورد بهتر از بازیکنان جوانی است که در حال حاضر بازی می‌کنند.»

بین اضافه کرد که ترجیح می‌داد برخیوس در فاینورد باقی می‌ماند، چرا که در این تیم کاملاً جا افتاده بود: «برخیوس در فصول اخیر ثبات زیادی داشت و اگر می‌ماند فاینورد می‌توانست فاصله‌اش با آژاکس را کمتر کند.»

فاینورد فصل گذشته نتوانست با مدعیان قهرمانی رقابت کند و با اختلاف 29 امتیاز نسبت به آژاکس به رده پنجم رسید. حالا برخیوس هم به تیم قهرمان پیوسته تا امید هواداران برای موفقیت در فصل جدید کمتر شود. وضعیت مالی نه چندان خوب و کیفیت فنی فاینورد ممکن است موانعی در راه انتقال جهانبخش باشند. با این حال این باشگاه تنها مشتری مهاجم ایرانی نیست و از گوشه و کنار شنیده می‌شود که آیندهوون هم خواهان اوست. این باشگاه همراه آژاکس فصل گذشته هم خواهان جهانبخش بودند، ولی او ترجیح داد در برایتون باقی بماند. آیندهوون فصل گذشته وضعیت بهتری نسبت به فاینورد داشت و بعد از آژاکس به رده دوم رسید.

 

بازگشت به هلند، گزینه منطقی برای جهانبخش

بحث انتقال جهانبخش به یکی از سه قدرت سنتی فوتبال هلند بعد از درخشش با آلکمار و کسب عنوان آقای گل لیگ خیلی داغ شده بود، ولی وسوسه بازی در لیگ برتر انگلیس چیزی نیست که بازیکنان فوتبال بتوانند به راحتی از آن بگذرند. 

دوره سه ساله حضور علیرضا در انگلیس آنطور که خودش دوست داشت پیش نرفت، ولی در 27 سالگی هنوز فرصت زیادی دارد که با یک انتقال مناسب پرونده برایتون را ببندد و پشت سر بگذارد. با وجود گذشت سه سال از درخشش با پیراهن آلکمار، مدعیان لیگ هلند هنوز آن روزها را فراموش نکرده‌اند و خواهان جذب مهاجم ایرانی هستند.

 آشنایی با فضای فوتبال هلند می‌تواند به جهانبخش کمک کند که در صورت نهایی شدن انتقال به فاینورد یا آیندهوون خیلی زود در تیم جدیدش جا بیفتد و دوباره به مهره کلیدی تیمش تبدیل شود.

 

یادداشت

علی‌بابازاده     

 

«اگر شما جک گریلیش یا رحیم استرلینگ هستید، نمی‌توانید اجازه دهید که یک بازیکن جوان و بی‌تجربه، به جای شما پیش قدم شود. آنها نباید اجازه می‌دادند تا یک پسر بچه ۱۹ ساله برای یک پنالتی سرنوشت ساز پشت توپ حاضر می‌شد. ساکا‌ شاید می‌توانست هفتمین، یا هشتمین پنالتی‌ انگلستان را به ثمر برساند و اگر برای ضربات ابتدایی اقدام می‌کرد، باید گریلیش و استرلینگ مانع او می‌شدند!» 

یوفا با انتخاب‌های سؤال برانگیزش، چراغ سبز را برای قهرمانی سه‌شیرها در جام ملت‌های اروپا روشن کرد و اگر گرت ساوت گیت کمی محتاط‌‌تر و هوشمندانه‌تر عمل می‌کرد، به مقام قهرمانی در «یورو ۲۰۲۰» می‌رسید!

روی کین در مصاحبه‌ای جنجالی، تصمیم‌های ساوت گیت را زیر سؤال برد و اعتقاد داشت که نباید شانس زدن ضربات پنالتی به بازیکنان جوان و بی‌تجربه می‌رسید؛ سرانجام انگلستان برابر ایتالیا زانو زد و در ورزشگاه ومبلی لندن، فرصت قهرمانی در جام ملت‌های اروپا را از دست داد. در واقع سه‌شیرها نه تنها نتیجه فنی را واگذار کردند، بلکه در زمینه اخلاق و قوانین فیرپلی هم بازنده محض بودند؛ پس‌ از‌ اتمام مسابقه و از شدت عصبانیت، هولیگان‌ها و هواداران خشمگین انگلستان که در بیرون ورزشگاه ومبلی منتظر طرفداران ایتالیا بودند، بار دیگر وجهه تاریخی فوتبال‌شان را به رخ جهانیان کشیده و به سمت دوستداران آتزوری یورش بردند. پدیده هولیگانیسم حداقل برای مردمِ بریتانیا اتفاق چندان عجیبی نیست و زد و خورد‌های بین هواداران فوتبال، شهر به شهر رواج پیدا کرده و گسترش یافته؛ پلیس ورزشگاه تا قبل از شروع مسابقه هم نتوانسته بود حریف هولیگان‌ها بشود و صدها نفر بدون داشتن بلیت، با کتک کاری و زد و خورد با ماموران امنیتی، اجازه تماشای مسابقه را برای خود صادر کردند! انگلیسی‌ها که در سودای قهرمانی یورو، به فکر نشان شوالیه گرت ساوت گیت و تعطیلاتِ عمومی پس از قهرمانی افتاده بودند، حالا کارزار توهین‌نژاد پرستانه در شبکه‌های اجتماعی به راه انداخته و مارکوس رشفورد، باکویو ساکا و جیدون سانچو را مورد سرزنش قرار می‌دهند‌. لیگ برتر انگلستان فصل گذشته با شعار «جایی برای نژاد پرستی‌ نیست» آغاز به کار کرد و تمامی باشگاه‌های حاضر در لیگ جزیره دست به تحریم یک هفته‌ای شبکه‌های اجتماعی زدند ولی طعنه آمیز اینکه کارزارِ پیشنهادی نه‌ تنها دردی را از هواداران خشمگین دوا نکرده بود، بلکه به فورانِ غیرمنتظره و یکباره آنها نیز کمک کرد! یادگار سه شیرها از میزبانی جام ملت‌ها، چیزی‌ جز پدیده شوم و غیرقابلِ توجیه هولیگانیسم، بی‌احترامی به سرود ملی و هواداران سایر‌ کشورها و لیزر انداختن در چشم بازیکنان حریف نبود و یوفا اولین تجربه خود در میزبانی‌های مشترک با فرمت ابداعی خودش را به بدترین نحو ممکن به پایان رساند. الکساندر چفرین رئیس یوفا می‌گوید برای دوره‌های بعدی یورو از‌ چنین سیستم ناعادلانه‌ای استفاده نخواهد کرد و میزبانی «یورو ۲۰۲۴» به کشور آلمان سپرده شده! آزمون و خطای مدیران یوفا بنابر اعلام مقامات محلی به زخمی شدن دست کم ۱۹ نفر منجر شد و برخورد ناشایست برخی‌ از تماشاگران، اتحادیه فوتبال انگلستان را مجبور به واکنش کرد؛ «ما رفتار گروهی را که قبل از برگزاری دیدار نهایی، به زور وارد استادیوم ومبلی شدند شدیداً محکوم می‌کنیم. اتفاقات قبل و بعد از فینال، توجیه پذیر نیستند و این نفرات برای تیم ملی انگلیس و تمامی هواداران واقعی فوتبال که به دنبال لذت بردن از‌ مسابقات بودند، مایه ننگ و شرمساری هستند!»