محسن آجرلو
روزنامه نگار
 رقابت‌های والیبال قهرمانی جهان در حالی به مراحل پایانی خود رسیده که تیم ایران بامداد دیروز به تهران بازگشت. بازگشت تیمی که انتظارات را بالا برد اما با ارائه یک نمایش پرنوسان در قهرمانی جهان، ثابت کرد که نیازمند کار و تجربه بیشتر است. عملکرد شاگردان عطایی در چهار مسابقه‌ای که در اسلوونی و لهستان برگزار کردند، یک بار دیگر ثابت کرد که والیبال ایران فاصله زیادی با تیم‌های برتر دنیا دارد. تیم‌هایی نظیر فرانسه، ایتالیا، لهستان و امریکا که رقابت نزدیکشان در یک چهارم نهایی یک بار دیگر کیفیت اصلی والیبال دنیا را به رخ‌مان کشید.
 ملی‌پوشان والیبال بامداد دیروز وارد تهران شدند. پس از حضور در تورنمنتی که با دو برد و دو باخت و عنوانی سیزدهمی جهان برای ایران به پایان رسید. نتیجه‌ای که اگرچه یک فاجعه تمام عیار نیست اما خوب و درخشان هم به نظر نمی‌رسد.
 
آغاز خوب، پایان بد
رقابت‌های قهرمانی جهان با یک نمایش فوق‌العاده برابر آرژانتین آغاز شد. تیمی که در المپیک روی سکوی سوم قرار گرفته بود و سرگروه ایران در گروه ششم بود. برد 3 بر 2 ایران مقابل آرژانتین شروع بسیار خوبی بود که همه را به پشت سر گذاشتن یک رویداد رؤیایی امیدوار کرد. حتی سرمربی تیم که پس از برد دوم مقابل مصر- که ارزش چندانی نداشت – قول داد که عنوانی بهتر از دوره قبل کسب می‌کند.
تیم ایران پس از بردن مصر که همان هم به سادگی کسب نشد، در مهم‌ترین بازی خود در این جام، رقابت سرگروهی را به هلند واگذار کرد. رقابتی که شاید می‌توانست رد پای پررنگ‌تری از سرمربی تیم را در خود داشته باشد. اتفاقی که نیفتاد تا باخت به هلند، مسیر ایران در رقابت‌های قهرمانی جهان را به کلی تغییر داده و به جای یک جاده صاف و بدون دست انداز، به راهی بفرستد که همان ابتدای راه مجبور به دور زدن شده و به خانه برگردیم!
در نهایت هم نمایش عجیب و دور از انتظار ایران برابر برزیل بود که خداحافظی زودهنگامی را برای ایران به ارمغان داشت. درست است که نمی‌توانستیم از این تیم جوان انتظار بردن تیمی مثل برزیل را داشته باشیم اما نمایش ناامید کننده تیم ایران در این مسابقه، فاصله بسیار زیادی با بازی اول داشت.
 
نوسان عجیب
تفاوت کیفیت تیم ایران از مسابقه اول با آرژانتین و مسابقه دوم با برزیل، گویای شرایط حال تیم ملی والیبال ایران است. تیمی که تغییر نسل داده و با میانگین سنی 24 سال، در شرایط سنی خوبی قرار دارد اما همچنان بسیار پرنوسان بازی می‌کند. نوسان عجیبی که ورای میزان نرمال و رایج در بین تمامی تیم‌های خوب دنیاست و آنقدر زیاد است که تیم ایران را از زمره هشت تیم برتر دنیا جدا کند.
نوسان بالا معمولاً مختص تیم‌های نوجوانان و جوانان است. رده‌هایی که بازیکنان حال حاضر ایران اغلب در بالاترین سطح آن بازی کرده و از آن گذر کرده‌اند. حالا اما این سطح از نوسان را نمی‌شود به سن و سال ربط داد و همه چیز به کیفیت و سطح تیم برمی‌گردد. کیفیتی که در یک بازی 100 و در یک بازی زیر 50 است و نشانه‌ای است برای اینکه بدانیم در کنار داشتن یک نسل فوق‌العاده و مستعد، هنوز باید زمان زیادی را برای آموزش در ابعاد مختلف صرف کنیم و به سمت حرفه‌ای‌تر شدن پیش برویم.
 
نسل پرامید
تکرار نتیجه دوره قبل رقابت‌های قهرمانی جهان اتفاق فاجعه‌باری نیست. آن هم در شرایطی که نتیجه دوره قبل را نسل طلایی و در اوج پختگی کسب کرده بود و نتیجه این دوره را نسل جدید و در اولین تجربه. با همه اینها باید پذیرفت که نسل کنونی اگرچه نبوغ و استعداد نسل قبلی را ندارد اما در بعد تکنیک و تاکتیک و صد البته تعداد بازیکنان مستعد آنقدر بهتر هست که بتوانیم به کسب نتایج بهتر امیدوار باشیم. نتایجی که البته هیچ سنخیتی با این نوسان عجیب و غریب ندارد و برای رسیدن به آن و جمع تیم‌های برتر دنیا، نیاز است تا به حداقل میزان ممکن برسد.

ZOOM

مشکل اصلی تیم والیبال ایران در رقابت‌های قهرمانی جهان نوسان عجیب و غریبی بود که از بازی اول تا چهارم از خود نشان داد. تیمی که در بازی اول آن نمایش فوق‌العاده را مقابل آرژانتین داشت، در بازی آخر به بدترین شکل ممکن به برزیل باخت و حتی در سه ست همان بازی هم عملکرد متفاوتی داشت.