فصل نقل و انتقالات ژانویه در اروپا معمولاً خیلی از همتای تابستانی‌اش کمرنگ‌تر است چون باشگاه‌ها ترجیح می‌دهند به داشته‌های خود تا آخر فصل قناعت کنند، اما چرا اینگونه است؟ درست است که ژانویه یک ماه است در برابر سه ماه تابستان اما تفاوت آنها خیلی بیشتر از این حرف‌ها است. مقایسه قبل از پاندمی کرونا بخوبی این را نشان می‌دهد، به طور مثال در ژانویه فصل 2019-2018 در لیگ برتر انگلیس 205 میلیون یورو صرف شد در حالی که در پایان آن فصل 38/1 میلیارد یورو صرف نقل و انتقالات شد. این رقم در سری آ در زمستان و تابستان به ترتیب 158 میلیون یورو و 16/1 میلیارد یورو، در لالیگا 101 میلیون یورو و 928 میلیون یورو، در بوندس‌لیگا 79 میلیون یورو و 458 میلیون یورو و در لیگ فرانسه 75 میلیون یورو و 600 میلیون یورو بود. در آغاز پاندمی کرونا در ژانویه 2020 در لیگ برتر 249 میلیون یورو، در سری آ 231، در بوندس‌لیگا 198، در لالیگا 159 و در لیگ یک فرانسه 127 میلیون یورو بود در حالی که در تابستان به ترتیب43/1 میلیارد یورو، 35/1 میلیارد یورو، 21/1 میلیارد یورو، 750 میلیون یورو و 689 میلیون یورو صرف نقل و انتقالات در پنج لیگ ممتاز اروپا شد. در ژانویه 2021 هم در لیگ برتر 96 میلیون یورو، در سری آ، 85 میلیون یورو، بوندس‌لیگا 49 میلیون یورو، در لالیگا 20 میلیون یورو و در لیگ فرانسه 18 میلیون یورو صرف شد اما در تابستان به ترتیب 44/1 میلیارد یورو، 806 میلیون یورو، 310 میلیون یورو، 400 میلیون یورو و 439 میلیون یورو در این پنج لیگ هزینه شد.

در برخی موارد بیش از یک میلیارد یورو تفاوت زمستان و تابستان است. فشار اقتصادی یکی از دلایل است اما دلایل دیگری هم وجود دارد.

 

کووید 19 و فشار اقتصادی

نزدیک به دو سال است که باشگاه‌ها به‌شدت دچار مشکلات اقتصادی شده‌اند. کاهش درآمد باشگاه‌ها از بلیت فروشی و همچنین اسپانسرها، مالکان و سرمایه‌گذاران فشار زیادی به باشگاه‌ها وارد کرده و نخستین اقدام در چنین شرایطی محدودکردن هزینه‌ها در نقل و انتقالات است بخصوص با دستمزدهای گزافی که به بازیکنان پرداخت می‌شود. تا اینجا که به اواخر ژانویه رسیده‌ایم تنها 15 انتقال 10 میلیون یورو و بالاتر صورت گرفته در حالی که در مدت مشابه قبل از پاندمی 50 مورد از این انتقالات رقم خورده بود.

 

فرصت محدود استعدادیابی

با محدودیت مسافرت بین کشورها استعدادیابی در اروپا به‌شدت کاهش یافت. استعدادیاب‌ها در ورزشگاه‌های نیمه خالی کاملاً مشهود بودند و بیشتر باشگاه‌ها خودشان را به رقابت‌های قهرمانی زیر 21 سال اروپا دلخوش کرده بودند. حالا با سویه جدید کووید 19و همزمانی با پاییز اروپا میزان مسافرت کاهش یافت و امکان دنبال کردن کار یک بازیکن به طور مداوم به‌شدت کم شد. با وجود فیلم، آمار و ابزار تحلیل، تماشا نکردن بازیکنان از نزدیک ترمز نقل و انتقالات را کشید. بسیاری از بازی‌ها در دوران شلوغ کریسمس در لیگ برتر لغو شد و این کار را برای استعدادیاب‌ها سخت‌تر کرد.

دسترسی به بازیکنان طراز اول

بهترین کار برای تزریق خون جدید به تیم در وسط فصل حفظ بهترین بازیکنان است. حتی در مورد بازیکنانی که تا آخر فصل بیشتر قرارداد نداشتند. باشگاه‌ها ترجیح می‌دهند آنها را حفظ کنند و پول اندکی در وسط فصل نگیرند. حتی باشگاه‌های متوسط هم بازیکنان تاپ خود را نگه می‌دارند و این یعنی در ژانویه بازیکنانی جابه‌جا می‌شوند که در تیم‌های خود فرصت بازی به دست نمی‌آورند و مدتی طول می‌کشد تا در تیم جدید جا بیفتند و آمادگی لازم را به دست آورند.

 

نگاه متفاوت سازمانی

در گذشته کار انتقال بین دو نفر صورت می‌گرفت، مدیر برنامه و مدیر یا رئیس باشگاه که قرارداد را امضا می‌کرد اما حالا دست اندرکاران زیادی در این قضیه نقش دارند. چند نفر از اعضای ارشد دپارتمان ورزشی باشگاه از مسئول استعدادیابی تا آنالیزور و سرمربی و مدیر ورزشی در این باره نظر می‌دهند تا مدیر اجرایی تصمیم نهایی را بگیرد. البته هنوز برخی باشگاه‌ها به سبک قدیمی کار می‌کنند اما در مجموع شفافیت نقل و انتقالات بیشتر شده و عده زیادی در این باره اعمال نظر می‌کنند.

 

نسل جدید مالکان

ورود رومن آبراموویچ به چلسی در سال 2003 و مالکان عرب به منچسترسیتی در سال 2008 اقتصاد فوتبال را متحول کرد و هزینه‌های سنگینی برای نقل و انتقالات صرف شد اما سرمایه‌گذاران جدید به‌دنبال ساختن تدریجی و بادوام تیمشان هستند. مالکان دهه سوم قرن بیست و یکم به جای اینکه پولشان را خرج مشکلات باشگاهشان کنند ترجیح می‌دهند پول یک فوق‌ستاره را خرج چند بازیکن کنند که باعث قدرت تیم شود. ورود مالکان امریکایی به فوتبال اروپا هم تمرکز را بر تحلیل قرار داده که بر اساس آن راه‌های مؤثرتری برای حل مشکل پیدا می‌کنند.

 

حل مشکل در خانه

مالکان می‌پرسند چرا باید میلیون‌ها یورو خرج آکادمی کنند در حالی که هیچ یک از آنها به تیم اول نمی‌رسد. این سؤال مورد توجه نسل جدید مربی‌ها قرار گرفته که عشقشان به کار با هنر تربیت بازیکن و پرورش استعداد ظاهر می‌شود نه اینکه یک فوق‌ستاره بیاورند که نظم رختکن را به هم بریزد.

اگرچه شرایط بد اقتصادی آشکارترین توجیه برای کاهش نقل و انتقالات در ژانویه است اما علاقه مربی‌ها به پرورش بازیکنان، تفاوت تاکتیک‌ها و هر چیزی که باعث رشد یک استعداد شود، اثر زیادی داشته. به جای اینکه انتظار داشته باشند یک تازه‌وارد تنها راه‌حل مشکل باشد، در تیم زیر 23 سال به‌دنبال جواب می‌گردند.